ผลพวงของภาวะโลกเดือด ไม่เพียงทำให้สภาพอากาศเปลี่ยนไป
แต่ยังส่งผลต่อสรรพชีวิตบนโลก กระทั่งสัตว์ พืช และโรค เปลี่ยนตาม
โดยเฉพาะ “ยุงลาย”
มีงานวิจัยหลายชิ้นบอกตรงกันว่าเมื่อโลกร้อนขึ้น
ยุงลายจะเติบโตเร็วขึ้น
ขยายพันธุ์ไว
และกัดบ่อยขึ้น
อากาศร้อนชื้นอย่างไทยเหมาะสม !
ในไทยก็มีการศึกษาเรื่องดังกล่าว เป็นโครงการวิจัยเรื่อง
“อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อยุงพาหะนำโรคในพื้นที่ชายฝั่งทะเล”
ของ มรภ.สวนสุนันทา เก็บตัวอย่างยุง จ.สมุทรสงคราม
มาศึกษาวงจรการเติบโตและการแพร่พันธุ์จากภาวะโลกร้อน
เพื่อหาทางควบคุมยุงให้เหมาะกับพื้นที่
ยุงยุคโลกเดือด ออกดูดเลือดไวขึ้น !
ภาวะโลกเดือดส่งผลต่อวงจรชีวิตยุง
รศ. ดร.ธนวัฒน์ ชัยพงศ์พัทรา
หัวหน้าโครงการวิจัยฯ มรภ.สวนสุนันทา
เปรียบเทียบยุงในอดีต ในช่วงที่อุณหภูมิโลกไม่สูง ยุงพัฒนาค่อนข้างช้า
จากระยะไข่ไปถึงตัวตัวเต็มวัย ใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์
แต่เมื่ออยู่ในอุณหภูมิที่สูงขึ้น
การพัฒนาและเติบโตจะไวขึ้น จากไข่ไปถึงตัวโตเต็มวัย
จะลดเหลือ 1 สัปดาห์ !

“
ผลกระทบจากอากาศร้อนขึ้น ยุงจะมีขนาดเล็กลง และมีโอกาสโจมตีมนุษย์บ่อยขึ้น เพราะตัวเล็ก การย่อยเลือดจะค่อนข้างไว
”
จับตา “ไข้เลือดออก” ระบาด
หนึ่งในโรคระบาดที่เกิดจากยุงลายคือ ไข้เลือดออก
จากข้อมูลย้อนหลัง 7 ปี (2562-2568) พบว่าในปี 2566 ไข้เลือดออกระบาดรุนแรงที่สุด
ปี 2566 มีคนไทยป่วยเป็นโรคไข้เลือดออก 158,620 คน เสียชีวิต 181 คน
มาในปี 2567 สถานการณ์โรคไข้เลือดออกดีขึ้น
ทั่วไทยมีผู้ป่วยลดลงเหลือ 105,250 คน เสียชีวิต 90 คน
เมื่อดูยอดผู้เป็นโรคไข้เลือดออกในแต่ละเดือน
พบว่า เดือน ก.ค.-ส.ค.
เป็นช่วงที่ไข้เลือดออกระบาดสูงสุดของปี
ใน 5 เดือนแรกของปี 2568 พบผู้ติดเชื้อแล้ว 13,523 คน
สถานการณ์ลดลง
แม้สถานการณ์การติดเชื้อลดลง
แต่ยังคงต้องเฝ้าระวัง

ปิติ มงคลางกูร นักกีฎวิทยา กองโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค บอกว่า
จากนี้ยุงจะเกิดขึ้นมากกว่าปกติ เพราะมันเติบโตเร็ว ช่วงเป็นลูกน้ำมันสั้น
มันก็ออกมาผลิตลูกน้ำอีก วนไป ๆ ทบกันไปเรื่อย ๆ ยุงพวกนี้เกิดขึ้นมาก เพราะภาวะโลกร้อน

“
พายุฤดูร้อนที่ผ่านไป
จะเป็นตัวเคาะระฆัง
ให้ลูกยุงฟักออกมา
มันจะมาแสดงผลหลังสงกรานต์
”
ยุงตัวเล็กดูดเลือด เสี่ยงเป็นไข้เลือดออกไหม ?
หลายคนอาจสงสัยว่ายุงตัวเล็ก จะมีเชื้อไวรัสเดงกี ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคไข้เลือดออกเลยหรือไม่
ปิติ บอกว่า เชื้อไวรัสที่อยู่ในตัวยุง จะโตเร็วตามยุงไปด้วย มันก็สามารถแพร่โรคได้เลย
ในการกัดครั้งแรกของมันสำหรับยุงที่เจริญจากไข่ที่มีเชื้อ
ช่วงวัยเด็ก (5-14 ปี) เป็นกลุ่มใหญ่ผู้ป่วยไข้เลือดออก
ขณะเดียวกันก็เป็นกลุ่มใหญ่ของผู้เสียชีวิตจากโรคไข้เลือดออก
จึงต้องระวังให้ดี
ทว่าพบข้อมูลน่าสนใจ
คนอายุ 45-54 ปี ที่ป่วยไข้เลือดออก
มีอัตราป่วยและตายสูงกว่าทุกช่วงวัยถึง 0.17%
รองลงมาเป็นผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป 0.16%
หลายคนอาจสงสัยว่า “ผู้ชาย-ผู้หญิง”
ใครป่วยเป็นโรคไข้เลือดออกมากกว่ากัน ?
จาก “ไข้เลือดออก” ย้อนไปที่ “ยุงลายยุคโลกเดือด”
เหตุนี้ส่วนหนึ่งเกิดจากพฤติกรรมของมนุษย์ ที่ทำให้โลกร้อน
แล้วเราจะหยุดโลกร้อนได้อย่างไร
หาคำตอบกับ
ข้อมูล : รายการข่าวเจาะย่อโลก, สถานการณ์โรคไข้เลือดออก พ.ศ. 2568 กรมควบคุมโรค